Alan Kulwicki – mistrz NASCAR polskiego pochodzenia

Alan Kulwicki, to kierowca o polskich korzeniach, który zapisał się w historii serii Nascar. Przeczytajcie o historii mistrza serii z 1992 roku!

Alan Kulwicki to amerykański kierowca wyścigowy z polskim pochodzeniem – jego matka była Polką. Urodził się 14 grudnia w 1954 roku w Greenfield, gdzie dorastał. Mieszkał blisko toru Milwaukee Mile. To co go odróżniało od innych kierowców był jego charakter. Alan, gdy poczuł, że wszedł na pewien poziom przechodził do kolejnego.

Zapraszamy na historię Alana Kulwickiego, mistrza Nascar z polskimi korzeniami. Dowiedźcie się, jak wyglądała jego historia!

Życie rodzinne

Jego życie rodzinne nie było idealne – kiedy Alan chodził do drugiej klasy zmarła jego matka. Po tej tragedii wraz z rodziną przeprowadził się do babci, która wraz z Geraldem (ojcem Alana) wychowywała go i jego brata. W 7 klasie zmarła babcia Alana, a zaledwie rok później na wskutek komplikacji związanych z hemofilią zmarł Kenneth, jego brat. Gerald często był w trasie, przez co Alan spędzał czas samotnie. To wtedy wyrobił sobie cechę niezależności, która mocno mu pomogła w karierze.

Droga do Nascar Winston Cup

Alan Kulwicki zaczął karierę od startów w kartingu. W 1970 roku ustanowił rekord kategorii juniorskiej na torze Dousman, Wl. Po 2 latach również ustanowił rekord na tym torze, ale w kategorii seniorskiej. Po skończeniu szkoły średniej przeniósł się do stock carów i na początku ścigał się na torach dirtowych. W 1973 roku na torze Hales Corners Speedway wygrał klasyfikację debiutantów, a rok później startował samochodami late models.

Wygrał nim wyścig w Oshkosh na torze Speedway Leo. W 1977 roku skończył się ścigać na torach dirtowych i zaczął na asfaltowych. Po rozpoczęciu współpracy z Gregiem Kregierem wygrał zawody na torze Slinger Super Speedway. W kolejnych latach Alan Kulwicki startował w mistrzostwach na torze Wisconsin dwukrotnie je wygrywając.

W 1979 zaczął się ścigać w American Speed Association. Przez wszystkie lata startów wygrał 5 wyścigów i 12 razy startował z Pole Position. Sezony 1982 i 1985 kończył na 3 miejscu w klasyfikacji generalnej. Również w tych mistrzostwach poznał Rustyego Wallace, przyszłego mistrza Nascar Winston Cup, ale również jednego z swoich lepszych przyjaciół.

W 1984 roku zadebiutował w Busch Grand National Series. Można powiedzieć, że jest to ostateczny sprawdzian przed Nascar Winston Cup. Tą serię można porównać do Formuły 2 lub Moto 2, dziś ta seria jest rozgrywana pod nazwą Nascar Xfinty Series. Pomimo, że Alan wystartował w 4 wyścigach, zdążył pokazać swój ogromny talent.

W pierwszym wyścigu na torze Milwaukee Mile zajął drugie miejsce. Na Charlotte i Bristol, w których do dziś rozgrywane są wyścigi Nascar, Alan dojechał kolejno na 7 i 5 miejscu. W kolejnym roku Alan Kulwicki startował w 2 wyścigach na Daytonie i zajął 16 miejsce, a w Milwaukee Mile zdobył pole position. Niestety wyścig skończył na 14 miejscu.

Nascar Winston Cup

1985 i pierwsze 5 startów

W 1984 roku Bill Terry umożliwił Alanowi starty w Winston Cup. Alan Kulwicki przyjął propozycję i przeprowadził się do Charlotte. Pierwszy wyścig Alana odbył się na Richmond w 1985 roku, skończył go na 19 miejscu. W swoim drugim wyścigu, który odbył się na Dover dojechał na 21 miejscu. Jego trzeci wyścig był dotychczasowym najlepszym występem, odbywał się na Charlotte, czyli tam gdzie się przeprowadził.

Skończył go na 13 miejscu i był to jego najlepszy rezultat w tym roku. Jego 2 ostatnie wyścigi odbyły się na North Carolina Motor Speedway i Atlanta Motor Speedway. Przedostatni wyścig skończył się pechowo z powodu awarii skrzyni biegów, a w ostatnim dojechał na 22 miejscu. Sezon skończył na 40 miejscu z 509 punktami.

1986, czyli pierwszy pełny sezon i ogromna zmiana

W tym sezonie Alan miał kontrakt na pełny sezon w zespole Billa Terry’ego. Niestety po 14 wyścigach Bill wycofał swój zespół. Alan wtedy podjął decyzję o założeniu własnego zespołu o nazwie AK Racing. Wykupił wyposażenie Billa i tym co miał, jechał do końca sezonu. Miał do dyspozycji 1 samochód i 2 silniki, które wystarczyły na kolejne 9 wyścigów. Nie przeszkodziło to do wygrania nagrody “Rookie of the year” przez Alana.

W tym sezonie Kulwicki 4 krotnie kończył wyścig w TOP 10. Warto dodać, że najlepszy wynik osiągnął na Martinsville, kończąc wyścig na 4 miejscu. Dla debiutanta jest to niezwykłe osiągnięcie, ponieważ jest to bardzo trudny tor. W dzisiejszych czasach rzadko zdarza się, żeby młody kierowca kończył wyścig na tym torze w TOP 5. W pierwszej dziesiątce dojechał również na Daytonie, Bristol i Dover, na dwóch pierwszych kończył zmagania dziesiąty, a w Dover siódmy. Sezon skończył na 21 miejscu w klasyfikacji generalnej z 2705 punktami.

1987: nowy sponsor, pierwsze Pole Position i otarcie się o wygraną

W każdym sporcie sponsorzy odgrywają ogromną rolę, często jest tak, że dzięki sponsorom zespoły się utrzymują. Ogromnym kamieniem milowym AK Racing było podpisanie umowy sponsorskiej z firmą Zerex. Współpraca ta trwała do 1991 roku. Na torze Richmond, na którym Kulwicki jechał pierwszy wyścig w Winston Cup, zdobył pierwsze Pole Position. W wyścigu utrzymał się w pierwszej dzesiątce i dojechał na 6 miejscu.

Pole Position zdobył również w Dover. W tym sezonie Alan 3 razy kończył wyścigi w TOP 5, a było to na torach North Wilkesboro Speedway, w którym wyrównał osiągnięcie z Martinsville kończąc wyścig czwarty, Bristolu, gdzie zajął piąte miejsce i Pocono. Do wyścigu w Pocono startował z drugiego miejsca, był bardzo blisko wygranej, ale niestety Dale Earnhardt wyprzedził go na ostatnim okrążeniu. Sezon ukończył na 15 miejscu w klasyfikacji generalnej z 3238 punktami.

1988 pierwsze zwycięstwo i Polish Victory Lap

Pierwszy wyścig sezonu nie był udany dla Alana. W Daytonie 500, która jest najbardziej prestiżowym wyścigiem w Nascar, dojechał na 32 miejscu. Jednak cały sezon był dotychczasowym najlepszym sezonem Alana. W 7 wyścigach dojeżdżał w TOP 5, w Martinsville i Darlington wyrównał najlepszy wynik w swojej karierze, kończąc te zawody na 2 miejscu. Warto również wspomnieć o wyścigu w Richmond – Alan Kulwicki po nieudanych kwalifikacjach startował z 31 miejsca. Dzięki świetnej jeździe minął linię mety na 5 miejscu!

Na torach Pocono Bristol i Dover zdobył Pole Position. Najbardziej zapamiętana dla Alana była przedostatnia runda sezonu, która odbywała się na torze Phoenix. Alan odniósł swoje pierwsze zwycięstwo w karierze i to w niesamowitym stylu. Startował z 21 miejsca, a na mecie miał ponad 18 sekund przewagi nad drugim Terrym Labonte! Uczcił tą wygraną Polish Victory Lap, które polegało na przejechaniu okrążenia pod prąd. Łącznie w tym sezonie zgromadził 3176 punktów i zajął 14. miejsce w klasyfikacji generalnej.

1989 i wadliwy silnik

Początek sezonu był fenomenalny dla Alana. W Daytonie 500 zajął 7 miejsce, w następnym wyścigu rozgrywanym na North Carolina Speedway zajął drugie miejsce, a w Atlancie, która była 3 rundą zdobył Pole Position. Kolejny wyścig odbywał się w Richmond, zajął w nim drugie miejsce, skończył na tej samej pozycji w North Wilkesboro. Zdobył Pole Position do Coca Cola 600, czyli najdłuższego wyścigu w sezonie, który do dziś rozgrywany jest na Charlotte.

Zdobył również Pole Position w Darlington, ale niestety przez awarię skończył ten wyścig na 32 miejscu. Poza tym wygrywał kwalifikacje jeszcze na Bristolu, drugim wyścigu na North Carolinie i drugim wyścigu w Atlancie. Wyścig w Bristolu zakończył na 2 miejscu, North Carolinie 9, a Atlancie 13 miejscu. Mogło by się wydawać, że był to bardzo mocny sezon, ale Alan nie ukończył 9 wyścigów, w tym 6 przez wadliwy silnik. Dało mu to po raz kolejny 14 miejsce w klasyfikacji generalnej z dorobkiem 3236 punktów.

1990 i drugie zwycięstwo w karierze

Na sezon 1990 Junior Jonhson, jeden z najwybitniejszych kierowców w historii, zaproponował Kulwickiemu jazdę w swoim zespole, ale Alan jednak odmówił. Początek sezonu nie należał do udanych, dopiero w 15 wyścigu udało mu się dojechać w TOP 5 – było to drugie miejsce w Daytonie.

W kolejnym wyścigu dojechał siedemnasty, tydzień później na torze Talladega Superspeedway dojechał na 4 miejscu. Na Michigan zdobył pole position, a w wyścigu dojechał na 11 miejscu. Wyścig w Darlington skończył na 3 pozycji. W Rockingham wygrał drugi wyścig w karierze po starcie z 3 pozycji. W klasyfikacji generalnej Alan zajął 8 miejsce z 3599 punktami tracąc 2 punkty do siódmego Ricka Rudda.

1991 – poważne problemy zespołu

W 1991 roku Zerex zakończyło współpracę z AK Racing, Junior Johnson znowu zaproponował Alanowi posadę w jego zespole, Kulwicki odmówił. Alan liczył, że uda mu się podpisać umowę sponsorską z Maxwell House, tak się jednak nie stało. Sytuacja AK Racing nie wyglądała wesoło, nie było żadnych sponsorów i Alan wszystko musiał opłacać z własnej kieszeni, a wiadomo, że pieniądze kiedyś się kończą. Na Daytone 500 umowę z Alanem podpisała Armia Amerykańska, która polegała na pomalowaniu samochodu w barwy oddziału armii.

Celem było pokazanie wsparcia dla działań wojskowych Stanów Zjednoczonych w Zatoce Perskiej. Umowa była jednorazowa, więc po Daytonie 500 Alan wystawiał samochód bez sponsorów. Na szczęście szybko udało się znaleźć sponsora, bowiem po zdobyciu Pole Position w Atlancie sieć restauracji Hooters podpisała umowę na jeden wyścig. Dzięki świetnemu wyścigowi Hooters zostało z Alanem na dłużej.

Na torach Pocono i Michigan Alan zdobył Pole Position, zajął w tych wyścigach kolejno 16 i 8 miejsce. W kolejnym wyścigu, który odbywał się na Bristol, Kulwicki zajął w kwalifikacjach 3 miejsce. W wyścigu było jeszcze lepiej, bo go wygrał, co było trzecim zwycięstwem w karierze. Kolejne Pole Position zdobył na torze Dover, wyścig ukończył na 24 miejscu.

Bardzo udane były wyścigi w Charlotte i Phoenix, bo zajął w nich 3 i 4 miejsce. Łącznie w tym sezonie Alan zdobył 3354 punkty, co dało mu 13 miejsce w klasyfikacji generalnej. W tym sezonie zdobył łącznie 4 Pole Position, raz wygrał wyścig i cztery raz kończył wyścig w TOP 5.

1992 – mistrzostwo!

Alan zaczął sezon od 4 miejsca w Daytonie 500, na Richmond dojechał drugi, a wyścig na Bristolu wygrał. Zdobył Pole Position na North Wilkesboro, w wyścigu był siódmy. Wygrał wyścig na Pocono po starcie z 6 pozycji. Zdobywał Pole Position na Michigan, Dover, North Wilkensboro i Charlotte, w której dojechał na drugim miejscu nieznacznie przegrywając z Markiem Martinem. W przedostatnim wyścigu, który odbył się w Phoenix Bill Elliot, będąc liderem mistrzostw przez usterkę silnika nie dojechał do mety. Przez to liderem mistrzostw został Davey Allison, a drugi był Alan Kulwicki.

Wspomniana trójka walczyła o tytuł mistrza w ostatnim wyścigu. Startowali oni z odległych pozycji – Bill 11, Alan 14, Davey 17. Wyścig nie układał się po myśli Allisona, w pewnym momencie wyścigu jeden z rywali wpadł w poślizg. Starał się wyratować, ale się nie udało, wtedy uderzył w niego Davey. O wiele lepiej układał się ten wyścig Alanowi, szybko udało mu się przebić do przodu i prowadził sporą część wyścigu, lecz pod koniec wyścigu stracił prowadzenie na rzecz Billa.

Finalnie wyścig wygrał Bill Elliot, ale mistrzem został Alan Kulwicki z przewagą 10 punktów w klasyfikacji generalnej! Uczcił je kolejnym Polish Victory Lap. W tym sezonie Alan wygrał 2 wyścigi, zdobył 6 Pole Position, 11 razy kończył wyścig w TOP 5. Niesamowita regularność pozwoliła mu zostać mistrzem.

1993, czyli ostatni sezon Alana

W swojej ostatniej Daytonie 500 Alan zajął 26 miejsce. Na Rockingham zajął czwarte miejsce. W Richmond skończył trzeci, na Darlington po starcie z 14 miejsca dojechał na 6 pozycji. Był to jego ostatni wyścig w życiu, zaledwie 3 dni później zginął w katastrofie lotniczej lecąc na wyścig do Bristolu. W momencie śmierci Alan zajmował 9 miejsce w klasyfikacji generalnej. W całej swojej karierze wygrał 5 wyścigów, 24 razy startował z Pole Position, 38 wyścigów ukończył w TOP 5.

Pamięć

Po wiadomości o śmierci Alana świat Nascar był w ogromnym szoku, nikt nie spodziewał się, że mistrz z poprzedniego roku tak szybko odejdzie z tego świata. W wyścigu Busch series na Bristol rozgrywanym 3 kwietnia, zwycięzca wyścigu Michael Waltrip wykonał Polish Victory Lap. Następnego dnia Rusty Wallace, który wygrał wyścig serii Winston Cup również wykonał Polish Victory Lap.

Po ostatnim wyścigu sezonu, Rusty Wallace zwycięzca ostatniego wyścigu oraz Dale Earnhardt zdobywca tytułu mistrzowskiego wykonali Polish Victory Lap. Nie tylko zrobili to ku pamięci Alana, ale również Davey Allisona, który zginął w wypadku śmigłowca 13 lipca. Wiele kierowców w późniejszych latach również je wykonywała, na przykład bracia Busch, Paul Menard, Kyle Larson, Kevin Harvick i inni.

Uhonorowanie

Rok po śmierci na torze Slinger Super Speedway zorganizowano memoriał Alana Kulwickiego, w 2004 roku na Milwaukee Mile wyścig serii Nationwide Series nazwano “Alan Kulwicki 250”. Hooters restaurant zorganizowało mistrzostwa Four Champions Challenge w 1997, był to hołd dla ofiar katastrofy lotniczej, w tym Alana.

Nie tylko tworzono zawody wyścigowe ku pamięci Alana, ale również muzea, park i trybuny. W Bristolu trybuna na zakręcie 1 i 2 oraz taras nazwano imieniem Kulwickiego. W Milwaukee County w Winsconsin stworzono w 1996 park poświęcony pamięci Alana Kulwickiego. Park o powierzchni 0,11 km kwadratowych znajduje się na skrzyżowaniu Autostrady 100 i Cold Spring Road. Znajduje się w nim także muzeum Alana Kulwickiego zbudowane w Brooks Pavilion.

Alan został zapisany w wielu ikonicznych księgach i listach, w 1993 roku Charlotte Motor Speedway Court of Legends, Athletic Hall of Fame. W 1996 w Talladega-Texaco Hall of Fame, w 1997 w Bristol Motor Speedway Heroes of Bristol Hall of Fame. Również został uhonorowany w  National Polish-American Sports Hall of Fame, czyli liście upamiętniającej amerykańskich sportowców polskiego pochodzenia. Rok później uhonorowano go w Międzynarodowej Galerii Sław Sportów Motorowych. Uznano go jako jeden z 50 najlepszych kierowców w historii Nascar z okazji 50-lecia tej serii. Został wpisany do Nascar Hhall of Fame w 2019 roku.

fot: racingarchives.org