Rajd Polski - czas na imprezę na naszej ziemi

Rajd Polski odbędzie się już w ten weekend 10-12 czerwca w Mikołajkach, a także w okolicznych wioskach. To już 78 edycja. W tym roku tak samo jak w poprzednich latach impreza będzie zarówno rundą Rajdowych Mistrzostw Europy jak i Rajdowych Samochodowych Mistrzostw Polski.

W tym roku zmagania kolidują terminem z wyścigiem F1 o GP Azerbejdżanu i słynnym wyścigiem 24 h Le Mans, ale oprócz tych wydarzeń warto również połączyć to ze śledzeniem rywalizacji na naszych szutrach. Co warto wiedzieć o rajdzie oraz o jakich godzinach odbędą się poszczególne OS-y? Zapraszam do przeczytania zapowiedzi.

Historia rajdu

Różne lokalizacje

Obecnie rajd Polski odbywa się na Mazurach, a swoją bazę ma w Mikołajkach, do których co roku na wczasy przyjeżdża mnóstwo turystów. Jednak zmagania kilka razy zmieniały gospodarza co oznacza, że w przeszłości zawodnicy rywalizowali na innych trasach. W ubiegłym roku impreza świętowała 100-lecie, ponieważ pierwszy raz została rozegrana w 1921 roku, a jej trasa rozpoczynała się w stolicy i wiodła aż na Podlasie do słynnej Białowieży. Z roku na rok długość trasy wydłużano.

W dzisiejszych czasach wydaje się to niemożliwe, ale długość rajdu przekroczyła 3000 km. Rozegranie rywalizacji niestety również w tamtych czasach czasami nie dochodziło do skutku, ponieważ już wtedy nasz kraj spotykał się z kryzysem finansowym. W 1947 roku, czyli po zakończeniu II wojny światowej, zaczęto ponownie rozgrywać rywalizację. Postanowiono wtedy, że rywalizacja będzie przebiegać na terenach całej Polski i łączna długość odcinków specjalnych wyniosła ponad 2500 kilometrów.

Na przeszkodzie rozgrywania zawodów w następnych latach stanęła zmiana ustroju w naszym państwie. Dopiero 7 lat później rozegrano następną edycję. W 1957 roku oficjalną bazą był Olsztyn, natomiast po rocznej przerwie w 1959 roku zawodnicy rywalizowali w Małopolsce.

Wzrost prestiżu

Od 1960 roku imprezie oficjalnie jest rozgrywana jako “Rajd Polski”. Status nadano jej z okazji dołączenia do Mistrzostw Europy. Trasy małopolski bazę miały w Krakowie, a w pojedynczych przypadkach przenoszono ją do Zakopanego. Tamte lata organizacji przypadły na czasy świetlności kariery obecnie 92-letniego Sobiesława Zasady, który jest rekordzistą pod względem zwycięstw. Wygrał 4 razy w latach 1964, 1967, 1969, 1971.

W 1973 roku utworzono cykl mistrzostw świata, gdzie Rajd Polski znalazł miejsce w ich kalendarzu już w pierwszym roku rozgrywania, co było sporym sukcesem. Przyczyniły się do tego coraz większa popularność i poziom trudności rajdu, a także fakt, że jest to 2-gi najstarszy rajd na świecie zaraz po Monte Carlo. Poziom organizacji niestety nie dorównał randze wydarzenia, przez co wypadł z kalendarza, nie dostając w następnych latach szansy powrotu.

Z 36 załóg, które wystartowały, tylko 3 udało się dotrzeć do mety. Wtedy Maciej Stawowiak z pilotem Janem Czyżykiem kończąc go na 3 miejscu osiągnęli najlepszy wynik w historii startów Polaków w tym cyklu. Nie przyznawano jednak wtedy punktów w klasyfikacji kierowców. W 1974 roku ponownie goszczono rundę mistrzostw Europy. Organizacja wyglądała tak jak rok wcześniej, co spowodowało zmianę miejsca rajdu. Został on przeniesiony na Dolny Śląsk i przyniosło to zamierzony efekt – jakość organizacji imprezy była tam wyższa.

Następnie w 1976 roku wygrał syn premiera – Andrzej Jaroszewicz – będąc pierwszym Polakiem od czasów Zasady i drugim od kiedy zawody dołączyły do rangi europejskiej, któremu udało się zwyciężyć. Później w latach 1978-1980 na trasach dominował Hiszpan, Antonio Zanini. W latach 1981-1983 w organizacji stanęły na przeszkodzie sytuacje, które miały już miejsce w przeszłości, czyli sytuacja polityczna, mianowicie stan wojenny a także kryzys paliwowy.

W końcu nasi znowu zwyciężają

Rajd w 1996 roku wygrał urzędujący Mistrz Polski, zmierzający tamtego roku po swój drugi tytuł na naszych trasach, czyli Krzysztof Hołowczyc, który w sobotę skończył 60 lat. W 1998 roku Kraków wraz z okolicami odzyskał status rajdu Polski, dzięki brakom funduszy Automobilklubu Dolnośląskiego na organizacje, po raz drugi wygrał go Krzysztof Hołowczyc, a rok później broniący tytułu mistrza Polski Robert Gryczyński.

Później w 2000 roku Dolnoślązacy uporali się z problemami, więc odzyskali organizację jednak zmienili miejsce i postawili na tereny górskie. Bazą stało się Kłodzko, a rajd rozgrywano w okolicznych miejscowościach, jednak na asfaltach. Pierwszą edycję w tym miejscu wygrał słynny Duńczyk Henrik Lundgard, ojciec Christiana, który ściga się w Indy Car, a wcześniej w Formule 2.

Rok później wygrał Leszek Kuzaj, a 3 miejsce zajął Łukasz Sztuka, ojciec naszego utalentowanego juniora jeżdżącego w F4 – Kacpra. Edycja w 2002 roku padła łupem nieodżałowanego Janusza Kuliga, który zginął śmiercią tragiczną niespełna 2 lata później w wypadku na przejeździe kolejowym.

Ze Śląska na Mazury

Dopiero od 2005 roku rajd Polski odbywa się w swoim obecnym miejscu rozgrywania, czyli w Mikołajkach i okolicach. Swoje 3 zwycięstwo odniósł Hołowczyc, warto zaznaczyć, że każde w innym miejscu. Rok później po raz drugi wygrał Kuzaj, sięgając wtedy już po swoje 4-te mistrzostwo Polski. Jeśli chodzi o zwycięstwa reprezentantów gospodarzy, to jeszcze tylko w 2008 roku udało się to Michałowi Bębenkowi, a w latach 2010-2011 i 2013 naszemu obecnemu reprezentantowi w klasie WRC 2, Kajetanowi Kajetanowiczowi w czasach jego dominacji w mistrzostwach Polski.

W 2009 roku nastąpiła rewolucja kalendarza WRC. Dało to zielone światło rajdowi Polski, który po 36 latach wrócił do rangi mistrzostw świata. Impreza przypadła w roku walki o tytuł mistrza świata Fina, Mikko Hirvonena z fabrycznego zespołu Forda, z ówczesnym 5-krotnym mistrzem świata Francuzem, Sebastienem Loebem z Citroena. Francuz zaprzepaścił swoje szanse na zwycięstwo już w piątek zahaczając o korzenie, przez co wyleciał z trasy. Jak się okazało nie miał tego zakrętu w notatkach, jednak powracając do rywalizacji w systemie Super Rally (obecnie Rally 2) zdołał przebić się aż na 7 miejsce.

Lokatę wyżej ukończył wtedy faworyt wśród startujących gospodarzy – Krzysztof Hołowczyc – który jako reprezentant kraju organizatora mógł na ten jeden weekend po latach powrócić do samochodu klasy WRC, startując wtedy Fordem Focusem. Wstydliwy błąd na pokazowym OS-ie kończącym rajd popełnił wtedy jego partner z zespołu – Jari-Mati Latvala – eliminując się z wyników, co dało prezent właśnie m. in. Hołowczycowi i Loebowi w postaci wyższej pozycji na mecie.

Wynik Krzysztofa był drugim najlepszym wynikiem Polaka w historii aż do Rajdu Niemiec w 2014 roku, kiedy 5 miejsce autem klasy WRC2 zajął Robert Kubica. Zwyciężył największy rywal Loeba, czyli właśnie Mikko Hirvonen.

Światowe gwiazdy znowu w Polsce

W 2012 roku rundę mistrzostw Europy wygrał Fin Esapekka Lappi, obecnie kierowca fabrycznego zespołu Toyoty w WRC. Rok później, to wspomniane zwycięstwo Kajetanowicza, natomiast jeden z odcinków specjalnych wygrał Robert Kubica. W 2014 roku rajd wrócił do kalendarza WRC i był w nim przez 4 edycje z rzędu.

2 razy wygrał Francuz Sebastien Ogier z Volkswagena, w 2016 roku, kiedy Francuz wypadł z gry w trakcie rywalizacji. Zwyciężył jego partner z ekipy Norweg Andreas Mikkelsen, który obecnie dominuje w klasie WRC2. Ostatni raz kierowców WRC Rajd Polski gościł w 2017 roku, padł on łupem Belga, Thierrego Neuville’a z Hyundaia.

W 2018 roku jako runda ME została wygrana przez Nikolaia Gryazina, który również obecnie odnosi sukcesy w WRC2. Ostatnie 2 edycje wygrał rodak Gryazina, Aleksiej Łukjaniuk z kraju naszych wschodnich sąsiadów. Jedynie w 2020 roku imprezę odwołano jak większość wydarzeń na świecie z powodu pandemii koronawirusa.